Home

The Home Clinic

Online behandeling van Verslaving
Home
Bel The Home Clinic

Wat is een alcoholverslaving?

Bij hoeveel drank kun je spreken van een verslaving? En kun je ook verslaafd zijn als je alleen in het weekend drinkt? Deze vragen worden vaak gesteld, maar hoe gek het ook klinkt, de definitie van alcoholverslaving zegt niets over wanneer en de exacte hoeveelheden die je drinkt.

Ik zoek hulp 0294 450 186

Zoek nu hulp!
Chat

00:00 / 00:00

Herkennen van een alcoholverslaving

De termen alcoholisme, alcoholverslaving en problematisch alcoholgebruik worden veel door elkaar gebruikt maar de officële term hiervoor is problematisch alcoholgebruik. Problematisch alcoholgebruik is volgens de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) van de American Psychiatric Association de officiële medische term voor herhaald alcoholgebruik dat klinisch statistisch verantwoorde stoornissen veroorzaakt en een onvermogen om verantwoordelijkheden te dragen.

Volgens deze definitie gaat het dus vooral om het herhalende patroon van het drinken en de problemen die hierdoor veroorzaakt worden, zie voor een volledige beschrijving definitie volgens de DSM. Bij een alcoholverslaving ben je meestal lichamelijk afhankelijk van alcohol en ervaar je ontwennings­verschijnselen bij het stoppen.

Binge-drinking: elk weekend alcohol

Zo kun je dus een alcoholverslaving hebben zonder dagelijks te drinken. Sommige mensen drinken bijvoorbeeld op werkdagen niets maar gebruiken grote hoeveelheden alcohol in het weekend. Dit wordt ook wel binge-drinking genoemd. Als je elk weekend veel drinkt kunnen dezelfde risico's ontstaan als bij dagelijks drinken en is er een vergrote kans op black-outs, alcoholvergiftiging of een hartinfarct.

Elk weekend alcohol

Als je regelmatig teveel drinkt dan kan dit leiden tot gezondheidsrisico's zoals een hoge bloeddruk of kanker. Het is dus belangrijk om actie te ondernemen als je twijfelt over je gebruik. Je kunt eenvoudig vaststellen of je een alcoholprobleem hebt. Check hiervoor 4 belangrijke symptomen van teveel drinken. Je kunt het ook testen door een aantal maanden te stoppen met drinken. Als je grote moeite ondervindt om te stoppen of als je ontwenningsverschijnselen ervaart tijdens het stoppen met alcohol, heb je mogelijk een alcoholverslaving.

Ik zoek hulp

Definitie volgens de DSM

Binnen de verslavingszorg worden de termen alcoholmisbruik, alcoholafhankelijkheid en problematisch alcoholgebruik gebruikt om de ernst van alcoholverslaving aan te duiden. Alcoholmisbruik is een term voor het op een onveilige en onverantwoorde manier drinken van alcohol. Bij alcoholafhankelijkheid wordt verwezen naar de lichamelijke afhankelijkheid met ontwenningsverschijnselen wanneer de alcohol wordt gestopt of verdwijnt uit het bloed. Alcoholafhankelijkheid en alcoholmisbruik zijn inmiddels vervangen door de term problematisch alcoholgebruik, waarbij er een onderscheid wordt gemaakt tussen matig en ernstig.

Criteria volgens de DSM voor het vaststellen van een alcoholverslaving

Volgens de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5) kan problematisch alcoholgebruik geclassificeerd worden als mild, matig of ernstig afhankelijk van het aantal criteria waaraan iemand voldoet.

Iemand met een milde aandoening voldoet aan 2 of 3 criteria, iemand met een matige aandoening voldoet aan 4 tot 5 criteria en bij een ernstige vorm van problematisch alcoholgebruik voldoet iemand aan 6 of meer criteria.

Stoornis in het Gebruik van Alcohol

Criteria volgens DSM-5

  1. Je gebruikt vaak alcohol in grotere hoeveelheden of langer dan de bedoeling was.
  2. Het lukt je niet om het alcoholgebruik te minderen.
  3. Je besteedt veel tijd aan het drinken of het herstellen van alcohol.
  4. Je hebt een sterke hunkering naar drank.
  5. Door het alcoholgebruik kun je niet meer voldoen aan belangrijke verplichtingen op je werk, school of thuis.
  6. Je blijft alcohol gebruiken ondanks terugkerende sociale of interpersoonlijke problemen. Deze problemen worden veroorzaakt of verergerd door de effecten van alcohol.
  7. Vanwege het alcoholgebruik besteed je minder tijd of ben je gestopt met belangrijke sociale, beroepsmatige of vrijetijdsactiviteiten.
  8. Er is sprake van terugkerend alcoholgebruik in situaties waarin dit fysiek gevaar oplevert.
  9. Je blijft alcohol gebruiken, ook al weet je dat er blijvende of terugkerende lichamelijk of psychische problemen zijn die waarschijnlijk veroorzaakt of verergerd zijn door de alcohol.
  10. Er is sprake van tolerantie. Bij tolerantie heb je behoefte aan steeds meer alcohol om het gewenste effect te bereiken of heb je een duidelijk verminderd effect bij dezelfde hoeveelheid alcohol.
  11. Je hebt last van ontwenningsverschijnselen als je stopt met drinken of je gebruikt alcohol om ontwenningsverschijnselen te verlichten of te voorkomen.
4 symptomen van alcoholverslaving

Drink je teveel alcohol?
Check 4 symptomen van alcoholverslaving

  1. Je hebt steeds meer alcohol nodig om hetzelfde effect te bereiken;
  2. Als je stopt met drinken heb je last van ontwenningsverschijnselen zoals trillen of zweten;
  3. Je verlangt steeds vaker naar alcohol;
  4. Je blijft alcohol drinken ondanks dat jij of anderen vaststellen dat er problemen ontstaan door het alcoholgebruik.

Oorzaken van een alcoholverslaving

De meeste verslavende middelen, waaronder alcohol, beïnvloeden het plezier- en beloningscentrum in de hersenen. Door regelmatig alcoholgebruik passen de hersenen zich aan waardoor je steeds meer behoefte hebt aan alcohol en de controle over het gebruik verliest. Alcohol wordt een obsessie.

Alcoholverslaving is verlies van vrije wil over het gebruik van alcohol.

Biologische oorzaken

Bij herhaald alcoholmisbruik verandert de chemie van je hersenen waardoor je psychologisch en lichamelijk verslaafd raakt aan alcohol.

Alcohol verstoort je beoordelingsvermogen en tast je vermogen tot zelfbeheersing aan. Als je veel en vaak alcohol drinkt dan beland je in een viceuze cirkel omdat je lichaam juist dan bij onthouding steeds meer zal hunkeren naar alcohol. Uiteindelijk kun je gaan geloven dat je zonder drank niet meer functioneert.

De veranderingen die alcohol veroorzaakt in de hersenen kunnen levenslang zijn.

Sociale oorzaken

Alcoholverslaving komt relatief vaak voor omdat drinken een geaccepteerd onderdeel van de samenleving is.

De meeste Nederlanders proberen voor het eerst alcohol rond hun 15e levensjaar. Jongeren kijken naar volwassenen en denken dat drinken veilig is, omdat hun ouders het ook doen. Volgens de Nationale Drug Monitor heeft 80% van de Nederlanders van 12 jaar en ouder minstens één keer in hun leven alcohol gedronken.

Armoede, schulden, eenzaamheid en het ontbreken van een levensdoel of perspectief geven een grotere kans op alcoholverslaving.

Co-morbide stoornissen

Sommige mensen raken eerder verslaafd aan alcohol dan anderen omdat hun hersenen gevoeliger zijn voor de effecten hiervan.

Bij 50% van de mensen met een alcoholverslaving speelt genetische aanleg een belangrijke rol. Daarnaast geven bepaalde psychologische stoornissen een grotere kans om verslaafd te raken aan alcohol. Deze aandoeningen staan bekend als co-morbide stoornissen als ze naast de alcoholverslaving bestaan.

Binnen The Home Clinic worden zowel co-morbide stoornissen als verslaving behandeld om de kans op volledig herstel te vergroten.

Psychische stoornissen met een verhoogd risico op alcoholverslaving

Soms wordt alcohol gebruikt als middel om bepaalde psychische problemen tegen te gaan. Hierdoor neemt de kans op een alcoholverslaving toe terwijl de psychische problemen met de alcohol niet worden opgelost en soms zelfs verergeren. Veel voorkomende stoornissen met een verhoogde kans op alcoholverslaving zijn:

  • Angst, depressie of rouwverwerking: Sommige mensen gebruiken alcohol om hun angst, verdriet of depressieve gevoelens te doven. Bij langdurig gebruik verdwijnen echter de positieve bijwerkingen van alcohol en kun je juist meer angstig of depressief worden.
  • Hyperactiviteit en concentratieproblemen: Alcohol vertraagt de activiteit in de hersenen en geeft ontspanning. Sommige mensen gebruiken daarom alcohol om hun innerlijke onrust te bestrijden. De werking hiervan is echter tijdelijk en na verloop van tijd kunnen de problemen juist verergeren.
  • Relatieproblemen: alcohol vermindert de impulsbeheersing waardoor er meer kans is op emotioneel en agressief gedrag. Dit kan leiden tot meer conflicten en vijandigheid
  • Stress en burn-out klachten: De verleiding is soms groot om een drankje te nemen om te kunnen ontspannen. Alcohol ondermijnt echter het probleemoplossend vermogen en dit kan gevoelens van faalangst en stress doen verergeren.

Andere stoornissen die een verhoogd risico op alcoholverslaving geven zijn:

  • Hypersensitiviteit
  • Aanpassingsstoornis
  • Borderline persoonlijkheids­stoornis
  • Antisociale persoonlijkheids­stoornis
  • Autisme
  • Ontwikkelings­stoornis of laag IQ
  • Niet aangeboren hersenletsel
  • Foetaal Alcohol Syndroom (FAS)

Bron: Trimbos

Gevolgen van alcoholverslaving

Alcohol is schadelijk voor het lichaam. Het veroorzaakt onder meer verschillende vormen van kanker, is schadelijk voor verschillende organen zoals de lever en de hersenen en is schadelijk voor de ongeboren vrucht. Belangrijk aandachtspunt is ook het gelijktijdig gebruik van alcohol met drugs of medicatie. Hierbij kan een interactie optreden die schadelijk is voor het lichaam dat in sommige situaties levensbedreigend kan zijn.

Een alcoholverslaving kan psychologische problemen, zoals angst en depressie in stand houden, versterken en zelfs veroorzaken. Veel sociale problemen zijn gerelateerd aan een hoog alcoholgebruik, waaronder problemen binnen het gezin of op het werk. Een alcoholverslaving raakt nooit alleen de drinker. Alcoholisten hebben vaak moeite om een gezonde relatie met hun partner of kinderen in stand te houden en vrienden en familieleden van alcoholisten haken vaak af. The Home Clinic betrekt daarom, als dat mogelijk is, gezinsleden bij de behandeling om het gezin te leren samenwerken in de strijd tegen verslaving en hiermee de negatieve spiraal van conflict en wantrouwen te doorbreken.

Gezondheidsrisico's

  1. Ongelukken en geweldsincidenten
  2. Verslaving
  3. Hoge bloeddruk
  4. Maagzweer
  5. Hersenschade, waaronder Korsakov
  6. Vermindering van vruchtbaarheid
  7. Schadelijk voor de ongeboren vrucht met als gevolg geboorte-afwijkingen
  8. Vergrote kans op kanker waaronder borstkanker, darmkanker, leverkanker en keelkanker

Psychologische problemen

  1. Slapeloosheid
  2. Burn out
  3. Depressie
  4. Angst
  5. Paniekaanvallen
  6. Stress
  7. Woedeaanvallen
  8. Verlies van impulsbeheersing
  9. Verbale of fysieke agressie
  10. Geheugenverlies

Sociale problemen

  1. Relatieproblemen
  2. Problemen binnen het gezin
  3. Problemen binnen het sociale netwerk van vrienden, familie en collegae
  4. Problemen op het werk
  5. Financiële problemen
  6. Juridische problemen

Interactie met drugs en medicatie

  1. Combinatie van alcohol met cocaïne: door het gebruik van cocaïne kunnen enorme hoeveelheden alcohol gedronken worden die normaal niet mogelijk zijn. Hierdoor is een grotere kans op alcohol­vergiftiging.
  2. Combinatie van alcohol en paracetamol: de combinatie doet een grote aanspraak op de lever waardoor je sneller schade kunt oplopen aan dit orgaan.

Ontwennings­verschijnselen bij het stoppen met alcohol

Naast bovengenoemde korte en lange termijn gevolgen kun je ontwenningsverschijnselen of afkickverschijnselen ervaren als je stopt met drinken. Deze ontwenningsverschijnselen kunnen matig tot zeer ernstig zijn. Bij een ernstige alcoholverslaving moet het stoppen met drinken daarom altijd onder controle van een verslavingsarts of verslavingszorginstelling gebeuren.

Lees meer over ontwenningsverschijnselen bij alcohol.

Wil je stoppen met alcohol?

Een alcoholverslaving wordt erger als je blijft drinken. Herken je bovenstaande bij jezelf of een ander dan heb je hulp nodig. The Home Clinic biedt lichte tot intensieve hulp bij het afkicken van alcohol. Je kunt ons bellen als je meer wilt weten over onze behandelingen of als je hulp zoekt bij het stoppen met alcohol.

Verlies van Controle?

Twijfel je over je eigen alcoholgebruik of dat van een dierbare naaste?

0294 450 186
alcohol hunkering