Cannabis­verslaving

Gebruik van cannabis

Cannabis kan op meerdere manieren worden gebruikt. Traditioneel wordt cannabis gerookt met een waterpijp of in een handgedraaide sigaret, waarbij de cannabis wordt vermengd met tabak (joint) of puur wordt gebruikt (stickie). Andere vormen zijn ook mogelijk zoals cannabis verdampen met een vaporizer of cannabis eten in snoepjes, bonbons, gebak en cake. Dit laatste staat bekend als spacecake. Er bestaan zelfs cannabislolly's.

Naast bovengenoemde vormen van cannabis zijn er kant en klare voedingsmiddelen en verzorgingsmiddelen waarin cannabis is verwerkt waaronder balsems, lotions en pleisters die op de huid kunnen worden geplakt.

Elke vorm van cannabis heeft vergelijkbare effecten op het lichaam, maar de duur en sterkte van de effecten verschillen, afhankelijk van hoe de drugs wordt gebruikt. Deze effecten zijn tevens afhankelijk van de hoeveelheid werkzame stof in de cannabis.

Onderscheid tussen wiet, hasj en olie

Bijna alle delen van de cannabisplant kunnen worden geoogst en als drugs worden aangeboden. De meest voorkomende vormen zijn wiet, hash en cannabisolie.

Snelle feiten Cannabisgebruik

Effecten van cannabis

Cannabis kan het effect van andere middelen nabootsen waaronder het effect van rustgevende middelen zoals benzodiazepine, stimulerende middelen zoals speed en hallucinerende middelen zoals XTC. Door deze effecten is de kans op misbruik en verslaving groot. Het gebruik van cannabis om medische redenen is complex en tot nu toe omstreden.

Cannabis beïnvloedt delen van de hersenen die verantwoordelijk zijn voor plezier, geheugen, initiatief, concentratie, coördinatie en perceptie van tijd. Cannabis heeft de neiging het pleziersysteem te overstemmen en te stimuleren waardoor een persoon zich stoned of high voelt. Geheugenverlies is een veel voorkomend probleem bij cannabisgebruik.

Overdosering

In hoge doses kan cannabis hallucinaties, waanvoorstellingen en psychose veroorzaken. Feitelijk is dit een overdosering van THC. Deze symptomen veroorzaken elk jaar honderden bezoeken aan een arts of spoedeisende hulpafdeling. Cannabis veroorzaakt geen dodelijke overdoseringen.

Mentale gezondheid

Mensen met psychische problemen of stemmingsstoornissen kunnen vatbaarder zijn voor de effecten van cannabis. Het middel kan tijdelijk depressie of angst verlichten, maar wanneer de effecten uitwerken kunnen de symptomen van deze aandoeningen verergeren.

Cannabisgebruik bij jongeren

Cannabis wordt een gateway-drug genoemd vanwege de effecten op de zich ontwikkelende hersenen. Het middel heeft een groter effect op het brein van de adolescent en de jong-volwassene dan op het volwassen brein. Regelmatig gebruik van cannabis door jongeren veroorzaakt biologische veranderingen in de hersenen waardoor het brein op latere leeftijd kwetsbaarder wordt voor verslaving aan drugs zoals cocaïne of heroïne.

Cannabisafhankelijkheid en verslaving

De meeste mensen die regelmatig cannabis gebruiken ontwikkelen een vorm van afhankelijkheid. Receptoren in de hersenen passen zich door het gebruik aan waardoor de hersenen steeds meer beginnen te vertrouwen op de drugs om te kunnen functioneren. Zodra je dan stopt met cannabis kun je ontwenningsverschijnselen krijgen. Deze ontwenningsverschijnselen zijn eigenlijk niet meer dan je lichamelijke reactie op het stoppen met het middel.

Bij een cannabisverslaving is er een obsessief gebruik waarbij cannabis steeds meer de plek inneemt van andere belangrijke dingen in je leven. Je kunt spreken over een cannabisverslaving als je al problemen hebt door het gebruik van de drugs maar niet meer in staat bent om te stoppen.

Lees meer over Verslaving en Afhankelijkheid.

Cannabis en geestelijke gezondheid

Hoe cannabis de hersenen beïnvloedt

Cannabis is een psychoactieve stof en verandert de manier waarop je denkt en voelt. THC, het belangrijkste psychoactieve ingrediënt in cannabis, genereert veel van de geestverruimende effecten van deze drugs.

Wanneer je cannabis rookt, vaporiseert of eet, wordt de THC in het bloed opgenomen en vergrendelt de cannabinoïde-receptoren in je hersenen die van invloed zijn op onder meer je gedachten, concentratie, tijdsperceptie en je geheugen.

De meeste mensen die cannabis recreatief gebruiken, zoeken het gelukkige en ontspannen of stoned gevoel dat de drugs bieden. Maar wiet heeft ook ongewenste effecten. Het kan het denken en het vermogen om nieuwe herinneringen te vormen verslechteren. De drugs kunnen ook moeilijkheden veroorzaken bij het concentreren en het uitvoeren van complexe taken.

Bij sommige mensen kan cannabis angst, paniek, paranoia en verwarring veroorzaken. Hoewel niet bewezen is dat cannabis schizofrenie kan veroorzaken kunnen deze drugs wel schizofrenie triggeren en verergeren. Hoge doses wiet kunnen zelfs tijdelijke psychotische symptomen veroorzaken, zoals het horen van stemmen en het ervaren van ongegronde gevoelens van paranoia of achtervolging. Chronisch cannabisgebruik is verder in verband gebracht met andere psychische gezondheidsproblemen, waaronder depressie, angst en bipolaire stoornis. Mensen die verslaafd zijn aan cannabis zullen dwangmatig het middel zoeken en gebruiken ondanks deze negatieve effecten op hun leven.

Verhoogd risico op psychiatrische problemen

Het gebruik van cannabis hangt samen met een verhoogd risico op psychiatrische problemen, waaronder angst, depressie, schizofrenie en posttraumatische stressstoornis.

Onderzoek wijst uit dat cannabis het begin van schizofrenie kan versnellen en het verloop kan verslechteren bij diegenen die vatbaar zijn voor de ziekte. Het gaat hierbij zeer waarschijnlijk over de werking van THC en niet van CBD.

Met een toename van het cannabis gebruik in de afgelopen decennia is er ook een toename van angst, depressie, verslavingen en psychose. Een onderzoek uit 2017 in The American Journal of Psychiatry wees uit dat bijna de helft van 6.788 patiënten die een cannabis-geïnduceerde psychose hebben doorstaan, schizofrenie of een bipolaire stoornis ontwikkelde.

En ondanks dat veel mensen cannabis gebruiken om symptomen van posttraumatische stressstoornis te verlichten, heeft onderzoek aangetoond dat cannabisgebruik de aandoening juist kan verergeren.

De relatie tussen cannabis en enkele psychiatrische stoornissen

Afkicken van cannabis

De afkickverschijnselen bij het stoppen met cannabis zijn subtieler dan die van alcohol, opioïden en benzodiazepines. Maar stoppen met wiet of hasj is zwaar en het kan een reeks fysieke en psychologische symptomen veroorzaken.

De ontwenningsverschijnselen bij het stoppen met cannabis zijn niet levensbedreigend. De ernst van de symptomen varieert afhankelijk van de voorgeschiedenis van de persoon, de mate van cannabisgebruik en zijn of haar afhankelijkheid van de drugs. Andere fysiologische en omgevingsfactoren spelen ook een rol bij de ernst en de duur van de symptomen. Mensen die vaak en veel cannabis gebruiken, hebben de neiging om moeilijker te ontgiften. Sommige onderzoeken suggereren dat vrouwen mogelijk minder ontwenningsverschijnselen ervaren dan mannen.

Een studie uit 2016 in het tijdschrift Cannabis en Cannabinoïd Research wees uit dat vrouwen meer kans hebben op maagklachten, buikpijn, prikkelbaarheid, rusteloosheid en woedeaanvallen dan mannen. In dezelfde studie hadden mannen meer kans te lijden aan slapeloosheid en levendige dromen wanneer zij stopten met cannabis. Andere studies hebben geen verschillen in symptomen bij mannen en vrouwen gevonden.

Ontwenningstijdlijn van cannabis

Net als andere drugs veroorzaakt cannabis biochemische veranderingen in de hersenen wanneer het herhaaldelijk wordt gebruikt. Deze veranderingen creëren een fysieke afhankelijkheid van het middel, waardoor mensen het gevoel hebben dat ze de drug nodig hebben om normaal te kunnen functioneren.

Mensen die afhankelijk zijn ervaren voor hen verontrustende ontwenningsverschijnselen wanneer ze stoppen met cannabis of het gebruik ervan minderen. De symptomen beginnen meestal binnen 1 tot 3 dagen na het laatste gebruik van het middel en pieken tijdens de eerste week van onthouding. De meeste ontwenningsverschijnselen verdwijnen doorgaans binnen 1 tot 2 weken maar kunnen tot 4 weken aanhouden. Met name slaapproblemen kunnen langer duren. Sommige studies hebben gemeld dat slapeloosheid en vreemde dromen meer dan 45 dagen kunnen blijven bestaan na het stoppen met cannabis.

Meestal blijft cannabis veel langer in het lichaam achter dan de ontwenningsverschijnselen aanhouden. THC, het actieve ingrediënt in cannabis, en zijn metabolieten kunnen 1 tot 2 maanden na het stoppen in de urine van cannabisgebruikers worden gedetecteerd.

Hoewel veel mensen die afhankelijk zijn van cannabis verslaafd zijn aan het middel, is het mogelijk afhankelijk te zijn en geen verslaving te hebben. Verslaving zorgt ervoor dat mensen dwangmatig cannabis gebruiken ondanks de negatieve effecten op hun leven. Verslaving verwijst dus meer naar het gedrag.

Behandeling van cannabisverslaving

Hoewel veel mensen zelfstandig stoppen met het gebruik van cannabis, zijn er ook veel mensen die professionele hulp zoeken om hun cannabisverslaving of -afhankelijkheid te overwinnen. In 2016 zochten meer dan 70.000 mensen in Nederland naar een behandeling voor een cannabisverslaving. De meeste mensen zoeken professionele hulp, omdat ze niet goed door de ontwenningsverschijnselen van cannabis komen. Naast de hunkering is het vooral de stemmingsveranderingen, de slaapproblemen, de gevoeligheid voor tegenslag en de leegte die mensen ervaren, waardoor ze besluiten om hulp te zoeken.

Blijvend stoppen met blowen

Sommige mensen kunnen zelf stoppen met blowen, maar veel mensen blijken toch ondersteuning nodig te hebben. Cannabisverslaving is geen onbeduidende aandoening. Het kan veel leed veroorzaken en voor veel spanning zorgen, met name tussen jonge mensen en ouders of tussen partners. Het langdurig aanhouden van de ontwenningsverschijnselen zorgt er tevens voor dat het soms niet lukt om na een eigen stoppoging blijvend te stoppen.

The Home Clinic heeft een detox-programma ontwikkeld speciaal voor cannabisverslaving. Als je stopt met blowen kun je in een emotionele achtbaan terecht komen. Je kunt bijvoorbeeld snel geprikkeld raken om de kleinste dingen en last hebben van woede-aanvallen of je slaapt moeilijk, piekert of hebt last van onzekerheid. Deze ontwenningsverschijnselen kunnen 4 weken, soms langer aanhouden. The Home Clinic heeft veel ervaring met de behandeling van deze ontwenningsverschijnselen en kan je door deze lastige periode loodsen, onder meer door het beteugelen van de emoties, het tegengaan van de fysieke ontwenningsverschijnselen en het begeleiden van de mensen om je heen zoals je partner of je ouders. zodat zij jou de morele support kunnen geven die je nodig hebt. Als je naast de cannabisverslaving ook andere middelen gebruikt of als je last hebt van psychische problemen al dan niet door je verslaving, dan kunnen deze gezamenlijk behandeld worden. Deze aanpak kan je kans om te stoppen met cannabis en het handhaven van soberheid aanzienlijk verbeteren.